เจมส์ เพรสคอต จูล (อังกฤษ: James Prescott Joule) นักฟิสิกส์ชาวอังกฤษ เป็นผู้ค้นพบธรรมชาติของความร้อนและความสัมพันธ์กับพลังงานกล ซึ่งก่อให้เกิดหลักการอนุรักษ์พลังงาน ซึ่งนั่นก็คืออุณหพลศาสตร์ และเขายังได้ค้นพบความสัมพันธ์ของความต้านทานไฟฟ้าและความร้อนที่ปล่อยออกมา ซึ่งนั้นคือ กฎของจูล ต่อมาชื่อของเขาได้ถูกตั้งให้เป็นชื่อหน่วยของงานและพลังงาน ในระบบหน่วยเอสไอ
เจมส์ จูล เกิดที่เมืองแซลฟอร์ด ใกล้กับเมืองแมนเชสเตอร์ พ่อชื่อ เบนจามิน จูล ซึ่งร่ำรวยจากธุรกิจผลิตสุรา เจมส์ จูล ได้เรียนหนังสือที่บ้าน อายุ 16 ปี ได้ไปศึกษากับจอห์น ดาลตันในวิชาคณิตศาสตร์และเรขาคณิต แต่ศึกษาได้เพียงสองปี ดาลตันก็เจ็บป่วยจนต้องเลิกสอน จูลสนใจในวิชาไฟฟ้ามาก
เมื่อ พ.ศ. 2390 จูลได้ทดลองเอาค้อนทุบปลายท่อนเหล็กแล้วลองจับดู จะรู้สึกว่าร้อน ทั้งนี้เป็นเพราะการเปลี่ยนรูปพลังงานจากพลังงานกลของแขนไปเป็นพลังงานความร้อนและพลังงานรูปอื่นๆ ซึ่งเขาได้ทดลองหลายครั้งจนค้นพบว่า สมมูลกลของความร้อน คือปริมาณงานที่สิ้นเปลืองไปทำให้เกิดความร้อน 1 หน่วยพอดี